POLA PROTECCIÓN DA SAÚDE MENTAL E CONTRA O DETERIORO DA SÚA ASISTENCIA PÚBLICA
O
estado da atención sanitaria e social á saúde mental en Galicia
está nun proceso de franco deterioro. Os escasos datos que se dan a
coñecer sobre indicadores de saúde da poboación informan dunha
evolución negativa, e os informes que proporcionan os profesionais e
usuarios dos servizos públicos de saúde mental, debuxan unha
realidade asistencial na que se salientan feitos inaceptables.
Deles
conclúese que:
Estase
a proporcionar unha asistencia por debaixo das condicións de
calidade e seguridade esixibles, e do nivel que a cualificación dos
profesionais da saúde pode garantir. Iso é así tanto pola
dificultade para acceder á mesma como para recibila ca intensidade,
extensión e diversidade de recursos e accións profesionais
recoñecidas como necesarias (esperas, distancia temporal entre
consultas sucesivas, redución de tempos de atención, limitacións
para acceso á hospitalización e acurtamento
temerario da mesma, impedimentos para acceso á rehabilitación,
inexistencia de plans específicos para situacións de alta
morbi-mortalidade). DETERIÓRASE
A CALIDADE E COMPROMÉTESE A SEGURIDADE.
Estanse
a deteriorar gravemente as condicións para o exercicio da
actividade dos profesionais da saúde mental como consecuencia da
dinámica de funcionamento dos servizos e institucións sanitarias,
da incertidume laboral e o incremento de carga asistencial, do
incumprimento
das indicacións de de doentes por profesional, e do establecemento
nos acordos de xestión de obxectivos economicistas e non os
orientados á mellora
da calidade asistencial. DETERIÓRASE
O EXERCICIO PROFESIONAL.
Estase
a constatar que o maior deterioro da situación recae sobre aqueles
sectores sociais que menos recursos posúen, máis necesidades
teñen, e en pior situación de saúde se atopan. QUÉBRASE
A EQUIDADE: OS DOENTES CON TRASTORNO MENTAL GRAVE E SEN RECURSOS,
PEOR.
Os
responsables da dirección do SERGAS non están a desenvolver os
medios de planificación, avaliación, desenvolvemento de recursos,
coordinación e información necesarios para que a actividade dos
profesionais permita obter os mellores resultados posibles na
atención aos usuarios de Saúde Mental. Na toma de decisións
marxínase aos
profesionais, aos
usuarios, e aos
doentes e ás súas familias. CARÉCESE
DE PLANIFICACIÓN, OCÚLTASE INFORMACIÓN E IMPÍDESE A
PARTICIPACIÓN.
Este
estado de cousas enmárcase nun contexto de funcionamento
antidemocrático dos servizos e institucións do SERGAS, responsables
da atención pública á saúde mental, de redución progresiva de
recursos profesionais e materiais, e de carencia dun proxecto público
cara o futuro de acción social e sanitaria en saúde mental. Galicia
está de novo sen plan específico de saúde mental.
O
deterioro na atención á saúde mental é parte do deterioro
sanitario xeral, e ámbolos dous son unha consecuencia do tipo de
xestión que se está a facer desta crise económica, e do recorte de
dereitos que estamos a sufrir. Pero ademais, ese deterioro en Galicia
incide sobre unha situación que xa era fráxil e pior en termos
relativos respecto á media do Estado Español, xa fora en dotacións
profesionais e recursos asistenciais, xa en indicadores de saúde ou
en desenvolvemento da organización da rede de atención á saúde
mental. Cómpre lembrar que para corrixir esa situación puxérase en
execución o Plan Estratéxico de Saúde Mental Galicia 2006-2011,
que se viu interrompido polo goberno autonómico xa na pasada
lexislatura, sen que dende aquela se definira ningunha alternativa
coñecida.
Esta
preocupante situación agudízase nos últimos anos como consecuencia
do deterioro das condicións de vida e de traballo, o incremento do
sufrimento intolerable producido pola ameaza que sobre as vidas
proxecta a crise económica e as políticas que os nosos gobernos
dispoñen
fronte a ela, e a diminución dos recursos de protección social e
sanitaria.
OMS-Europa
xa advertiu hai tres anos nun informe específico, que se durante a
crise se desenvolvían políticas que reduciran
a protección social, incrementaríanse os riscos e danos na saúde
mental das poboacións afectadas. Os nosos gobernantes estaban
avisados. O resultado que estamos a sufrir prediciuse
e cúmprese
rigorosamente.
Pódense
facer outras políticas sanitarias en saúde mental: só é unha
cuestión de opcións a tomar, intereses a defender e prioridades a
atender. Mais a saúde mental non parece ser unha preocupación dos
nosos gobernantes. A ausencia de proxecto ó respecto, e o desleixo
no que se a está a deixar caer, así o confirma.
Ante
esta situación, na nosa condición de usuarios, doentes, familiares
e profesionais sanitarios, PROMOVEMOS
ESTA DECLARACIÓN
compartindo a valoración e a preocupación sobre a gravidade da
mesma, movidos pola defensa da calidade e dos dereitos asistenciais,
e sentíndonos obrigados polo deber que crea o coñecemento do que
está a ocorrer.
COMPROMETÉMONOS
A ACTUAR para mudar esta
realidade inaceptable, sabedores de que a crise económica estase
a usar como argumento para facer políticas que son presentadas como
inevitables, cando só son algunhas das posibles, e convencidos de
que hai outras opcións sanitarias e sociais máis respectuosas cos
dereitos das persoas e máis útiles ás súas
necesidades de saúde.
E por
iso decidimos iniciar, desenvolver e fortalecer un MOVEMENTO
GALEGO DA SAÚDE MENTAL para:
Ofrecer
alternativas á situación, elaboradas ca participación de todos os
afectados e integrando ás diferentes experiencias e visións
(enfermos, familias, profesionais) sobre os problemas de saúde
mental.
E para
iso formulámonos
Describir
para cada área sanitaria, e para cada bisbarra, a evolución do
estado das necesidades de saúde mental, e da resposta sanitaria e
social ás mesmas, e moi en particular referido a aqueles sectores
de poboación mais vulnerables e en condición máis grave. ANALIZAR
A SITUACIÓN DE CADA ÁREA SANITARIA
Difundir
a nivel social o coñecemento da situación, procurando a maior
implicación das súas diversas institucións, organizacións
sociais e cidadáns, nas accións a prol da súa modificación.
INFORMAR
Á POBOACIÓN.
Esta
é a alternativa. Potenciar o desenvolvemento da sanidade pública,
dos servizos sociais públicos, das políticas
activas de emprego, e das medidas de protección social, dende a súa
consideración como medios básicos para reducir o dano á saúde
mental e o sufrimento, empeorado
no actual contexto de crise económica. DEFENDER
O PÚBLICO.
Defender
os dereitos democráticos, sociais e sanitarios conquistados pola
nosa sociedade, hoxe en risco de limitación ou abolición. Eles son
a base da convivencia social e do respecto aos dereitos dos máis
febles, nomeadamente dos enfermos mentais. ESIXIR
O RESPECTO ÓS DEREITOS DEMOCRÁTICOS, SOCIAIS E SANITARIOS.
MÁIS
DEMOCRACIA CON MÁIS XUSTIZA = MÁIS SAÚDE
Con
eses obxectivos no día de hoxe comezamos esta andaina, até onde
compra,
para reclamar o respecto ó noso dereito á saúde, para defender a
nosa sanidade, e para protexer a saúde mental da comunidade da que
somos parte.
En
Santiago de Compostela, a 13 de febreiro de 2014